Deze dient om bezoekers te werven. Naast advertenties in geschikte bladen gebruiken we o.a. de toeristische folder, affiches, foto's en documentatiemateriaal. Deze bereiken het publiek via:
Het Evoluon is al vrij vaak het onderwerp geweest van radio- en TV-uitzendingen in binnen- en buitenland en van publicaties in kranten, week- en maandbladen. Dit is de zogenaamde "free publicity", die reclame voor ons maakt zonder directe kosten.
Verder zorgen we ervoor, dat het Evoluon zoveel mogelijk wordt vermeld in toeristische gidsen, folders, overzichten van tentoonstellingen en musea en dergelijke.
Voor propagandistische doeleinden beschikken we over de film "Evoluon" en over de dia-serie met gesproken tekst "Culturama" (tekst in Nederlands, Engels, Frans en Duits).
Uit de enquêtes blijkt dat men in 1968 naar het Evoluon kwam:
| Transportmiddel | Aandeel |
|---|---|
| per auto | 47% |
| touringcar | 39% |
| fiets/bromfiets | 4% |
| openbaar vervoer | 8% |
| te voet | 2% |
We mogen aannemen dat per touringcar groepen komen, zoals scholen en verenigingen. Een grote fractie van onze bezoekers komen dus in groepsverband.
Het Evoluon is voor bezoekers opengesteld op alle dagen van het jaar, behalve op 1e Kerstdag en Nieuwjaarsdag. De openingsuren zijn op zon- en feestdagen van 12 - 18 uur en op alle andere dagen van 10 - 18 uur.
De bezoekers betalen entreegeld. Dit is slechts een kleine fractie van de per bezoeker door het Evoluon gemaakte kosten. Wij verlenen dan ook geen reductie of vrijstelling.
Voor speciale gevallen bestaan procedures. Deze zijn te vinden in de Huisregels.
Niet toegelaten worden kinderen beneden 12 jaar zonder begeleide. Ook honden (en andere dieren) worden niet toegelaten. Zie ook de Huisregels.
In verband met de capaciteit van de nooduitgangen mogen niet meer dan 2000 bezoekers tegelijkertijd in het gebouw aanwezig zijn. Is dit aantal bereikt, dan wordt de ingang geblokkeerd. Daarna worden slechts telkens zoveel bezoekers toegelaten dat het aantal aanwezigen niet boven de 2000 stijgt.
| Jaar | Bezoekers (afgerond) |
|---|---|
| 1966 (vanaf 24/9) | 98.000 |
| 1967 | 445.000 |
| 1968 | 493.000 |
| 1969 | 497.000 |
Het aantal bezoekers varieert sterk over het jaar. Voor 1969 vinden we de volgende percentages:
| Tijdvak | Percentage |
|---|---|
| januari | 4% |
| februari | 3% |
| maart | 6% |
| 1e kwartaal | 13% |
| april | 8% |
| mei | 12% |
| juni | 12% |
| 2e kwartaal | 32% |
| juli | 16% |
| augustus | 14% |
| september | 8% |
| 3e kwartaal | 38% |
| oktober | 9% |
| november | 4% |
| december | 4% |
| 4e kwartaal | 17% |
In juli hebben we dus 5× zoveel bezoekers als in februari. Het grootste aantal dat we per dag ooit hadden ligt boven de 6000 (14 juli 1970: 6815).
Wat het aantal bezoekers betreft zijn we nu de tweede permanente tentoonstelling van Nederland. De eerste is het Rijksmuseum.
Naast het aantal bezoekers is ook de gemiddelde bezoekduur per bezoeker van belang. Deze ligt in de buurt van 2 uur.
Uit de in 1968 gehouden enquêtes bleek voor dat jaar het volgende:
Van de bezoekers viel dus een groot deel in de groep van jonge mensen met een middelbare schoolopleiding of meer dan dat.
Hier worden alle aanvragen voor bezoek centraal behandeld en gecoördineerd. Dit gebeurt in de kantoorruimte in de koepel. Als daar geen bezetting aanwezig is, dan neemt de informatiebalie dit werk over.
Dit biedt plaats aan 133 auto's en 7 bussen. Op drukke dagen is dit onvoldoende. Dan zijn ook de parkeerstroken op de Noord Brabantlaan en de Beukenlaan vol en worden parkeerplaatsen in straten in de onmiddelijke omgeving gebruikt.
Het parkeerterrein heeft twee ingangen: de ene ligt tegen de autoweg (E38) naar Tilburg. Daar zijn aan de rechterzijde een aantal plaatsen voor fietsen. De andere ingang ligt recht voor de hoofdingang van het Evoluon, doch is normaliter afgesloten door kettingen.
Tot de wegen naar het parkeerterrein behoort ook de lusvormige weg die langs de hoofdingang loopt. Via deze weg kan men zonder te keren vanaf de hoofdingang weer naar de parkeerplaatsen of de uitgang rijden. Dit is vooral voor bussen belangrijk.
Als het druk wordt krijgen we op het parkeerterrein een parkwacht. Dit is een medewerker van de Terreindienst (ressorteert onder Bewaking). Hij wordt door onze concierge via de simofoon opgeroepen. Bij slecht weer maakt hij gebruik van het wachthuisje dat rechts bij de ingang staat.
Onze bezoekers kunnen vanuit dit park het gebouw met vijver bewonderen. Er zijn enkele banken. Men mag alleen op de paden. Dit beperkt het recreatieve aspect van ons park wel wat.
Bij de vijver worden wel eens bijzondere vogels gezien.
Hier krijgen de bezoekers alle mogelijke inlichtingen. Deze zijn zeker niet beperkt tot het Evoluon.
Deze balie is tevens een centrum in ons communicatienet.
Buiten openingstijd van het Evoluon geeft dit apparaat geheel automatisch enkele inlichtingen over het Evoluon aan degenen, die het telefoonnummer van het Evoluon draaien.
Door een systeem van verlichte borden met tekst wordt het publiek de weg gewezen.
Hiervoor hebben we een bedrijfs-TV-systeem. Vanuit de receptiebalie kunnen we mondelinge mededelingen doen. Ook kunnen we van losse letters een tekst zetten en deze via de camera in de receptiebalie op de schermen zetten van de monitors. Hiervoor zijn er ca. 15 opgesteld in voor het publiek toegankelijke ruimten, zoals de ringen, de hal en het restaurant.
Binnen het gebouw geven drie uurwerken voor de bezoekers de tijd aan. Deze vinden we in elk der einden van de verbindingsgang tussen de koepelhal en de hal in de zijvleugel en in het restaurant tegen de achterwand bij het podium.
De twee uurwerken op de technische mast geven de tijd aan voor de bezoekers op de toegangswegen en in het park.
Deze is gratis. Er zijn ruim 1000 genummerde haken met fiches. Bij grote drukte kunnen een paar verplaatsbare rekken worden bijgezet (ongenummerd, zonder fiches). Voor bagage als tassen zijn er rekken met ca. 120 fiches.
Dames- en herentoiletten bevinden zich in de hal van de zijvleugel. Ook deze zijn gratis. Bij de damestoiletten is een zitbank met spiegel voor de make-up en dergelijke.
Voor de bezoekers hebben we in de hal een telefooncel en in de koepel bij de gidofoonbalie twee telefoontoestellen.
Naast een assortiment souvenirs worden hier ook drukwerkjes over het Evoluon verkocht en verder prentbriefkaarten en postzegels. Een zitje om kaarten te schrijven bevindt zich naast de shop. Daar is ook een brievenbus, die door de P.T.T. op werkdagen tweemaal per dag wordt gelicht.
Dit is een folder die de bezoeker gratis kan krijgen. Daarin wordt aan de hand van een plattegrond een kort en systematisch overzicht gegeven van de inhoud van de tentoonstelling. Er zijn wegwijzers in de talen Nederlands, Engels, Frans en Duits.
Bezoekers die dit wensen kunnen bij de gidofoonbalie een cassetterecorder lenen. De tekst geeft een toelichting op bedoeling en inhoud van de tentoonstelling. De totale lengte is ongeveer 30 minuten. De opzet is dat de bezoeker telkens een stukje toelichting hoort en daarna de besproken sectie bekijkt, waarbij het toestel wordt uitgeschakeld. De cassettes zijn beschikbaar in Nederlands, Engels, Frans en Duits.
De koepel wordt verwarmd en tevens geventileerd door een luchtstroom. De lucht wordt toegevoerd via concentrische kanalen aan de onder- en buitenzijde van de ringen en afgezogen door de ventilatieschacht.
In de koepel is een lift. Deze heeft als stopplaatsen de kelder (-4), begane grond, ring 1, ring2, en het nabijgelegen balcon van ring 3. Deze laatste ring is met deze lift niet bereikbaar. Voor invaliden is daarom ring 3 vanaf dit balcon bereikbaar met een speciaal liftje (in aanbouw). Verder zijn alle niveaux in de koepel, van de kelder (-8) af tot de twee balcons van ring 3 door trappen verbonden.
De hal van de zijvleugel is met de onderbouw verbonden door roltrappen. Hiermee bereikt het publiek het Voorspel, de filmzaal en de bibliotheek. De vaste trap achter de souvenirshop geeft toegang tot de schoolkantine en dient als uitgang van de filmzaal.
Tweemaal per dag vindt een filmvoorstelling plaats in de filmzaal, die aan ongeveer 100 bezoekers plaats biedt. De voorstellingen zijn gratis toegankelijk. De films die we vertonen hebben een wetenschappelijke of educatief-wetenschappelijke inslag, bijvoorbeeld:
Verder gebruik van de filmzaal geschiedt volgens de regeling voor reservering, zie de Huisregels.
Deze omvat ongeveer 1100 boeken en een dertigtal tijdschriften waarop we geabonneerd zijn.
Er is zitgelegenheid voor ongeveer 15 personen. De bibliotheek heeft het doel bezoekers literatuur te verschaffen over tentoongestelde objecten en over vragen op wetenschappelijk gebied. Audio-visuele hulpmiddelen in de vorm van dia-reeksen met tekst over een aantal onderwerpen zijn in voorbereiding.
Buiten het restaurant (350 zitplaatsen) en de filmzaal (100 zitplaatsen) zijn er voor het publiek verspreid over de tentoonstelling en de hallen nog ruim 200 zitplaatsen. Zie verder in het hoofdstuk "Tentoonstelling".
Voor de bezoekers is er het zelfbedieningsrestaurant "Le Relais" met ongeveer 350 plaatsen. Na vooraf gemaakte afspraak worden lunches gereserveerd. Voor grotere partijen kunnen afspraken worden gemaakt voor diners, recepties en dergelijke (zie de Huisregels). Dit kan in principe ook 's avonds. Het achterste deel van het restaurant wordt gevormd door het podium. Dit kan door een verplaatsbare wand van het overige deel worden afgesloten. Het restaurant beschikt over een terras, dat naast de vijver ligt. In het restaurant staat een cigarettenautomaat.
In de hal is een koffiebar met een aantal zitjes. Daarbij staan twee ijsautomaten en een wisselautomaat.
In de kelder is een schoolkantine met ongeveer 100 plaatsen. Hier krijgen leerlingen na afspraak (zie de Huisregels) gelegenheid om hun meegebrachte boterhammen op te eten. Voor de ingang van deze kantine staat een frisdrankenautomaat en een snoepautomaat voor repen chocola, rollen drop en dergelijke.
In de Horeca-sector heeft het Evoluon een jaaromzet van fl. 125.000 aan kopjes koffie en 245.000 flesjes frisdrank en bier, om maar eens iets te noemen.
Deze is in de hal achter de conciergeloge. Meestal is minstens één medewerker met EHBO diploma in het gebouw aanwezig. Bij ernstige gevallen wordt de hulp ingeroepen van de Medische Dienst. Deze is dichtbij, in gebouw OBE.
Deze bevinden zich o.a. op de balustrade onder de ring 1 en op de begane grond aan de zijde van de vijver. De capaciteit van de nooduitgangen beperkt het maximaal toe te laten aantal bezoekers tot 2000.
Voor speciale bezoeken beschikken we over de ontvangkamer. Daarnaast bevinden zich een garderobe met toiletten en een pantry, van waaruit dranken en bijvoorbeeld een borrelgarnituur kunnen worden geserveerd.
In de ontvangkamer hangt een fraai wandtapijt. Er staat een TV-monitor. Daarop kan een beeld zichtbaar gemaakt worden dat opgenomen wordt vanaf de technische mast door de daarop geplaaste TV-camera. Deze is beweegbaar opgesteld. De instelling van deze camera kan door afstandbediening vanuit de ontvangkamer plaatsvinden.
Het gebruik van de ontvangkamer geschiedt volgens de daarvoor geldende regeling, zie de Huisregels.
Voor de in aanmerking komende groepen wordt (na een daarvoor gemaakte afspraak) in de filmzaal (soms in de hal) een inleiding over het Evoluon gehouden. Hiervoor kan ook de Culturama-show worden gebruikt, een dia-serie met gesproken tekst in Nederlands, Engels, Frans en Duits. De vertoning in de filmzaal kan ook geautomatiseerd plaatsvinden.
Dezen worden, als ze het wensen, zo mogelijk begeleid. Voor hen hebben we een persmapje met gegevens over het Evoluon. Dit is beschikbaar in Nederlans, Engels, Frans en Duits.
Deze zorgen ervoor, dat het Evoluon publiciteit krijgt zonder dat daar directe kosten voor ons tegenover staan. Het spreekt vanzelf, dat we onze uiterste best doen om alle verlangde service te verlenen, het tijdelijk afzetten van bepaalde secties voor het publiek, het mogelijk maken van opnamen buiten de openingstijd van het Evoluon en het geven van gewenste informaties.
Enige gastvrouwen en -heren verzorgen de rondleiding van speciale gasten.
Wij verlangen terecht dat onze bezoekers zich als goede bezoekers gedragen. Niet roken waar dit is verboden. Niet door het gebouw rennen. Geen gevaarlijke spelletjes doen. Geen exhibits beschadigen. Niet op de roltrap spelen. Niet het meegebrachte brood in de tentoonstelling opeten.
Het beste kunnen we dit bereiken door de juiste sfeer te scheppen. Een sfeer, waarbij de verkeerde zaken duidelijk uit de toon vallen. Daarnaast moet tegen uitwassen op correcte wijze worden opgetreden.